by de redactie

Zelf doen! Een behoefte die we allemaal hebben. Niet afhankelijk zijn, maar zelf aan zet zijn. En een uitdrukking die symbool staat voor een trend van zelforganisatie waarbij mensen hun eigen initiatief ontwikkelen en een positieve bijdrage leveren aan de gemeenschap waar ze onderdeel van uitmaken. Van guerilla gardening, waarbij de openbare ruimte brutaal wordt opgevrolijkt met plantjes tot het Magneetfestival waarbij de bezoeker het festivalprogramma bepaalt door dit zelf te organiseren. De Community Lover’s Guide brengt deze trend in meer dan vijftig steden in beeld. In deze Groningse editie vertellen dertien initiatiefnemers het verhaal achter hun opvallende en succesvolle initiatieven die de lokale samenleving versterken. Verhalen die niet genoeg verteld kunnen worden. Want delen is inspireren en inspireren is initiëren.

READ MORE IN DUTCH. 

by Chris Garrit en Mark Sekuur

Toen in 2012 een voormalige graansilo op zo’n anderhalve kilometer van het centrum van Groningen leeg kwam te staan, handelde Chris Garrit snel. Hij pakte de mogelijkheid om zijn droom uit te laten komen: een publiek stadspodium waar iedere inwoner van Groningen terecht kan.

Sindsdien biedt het monumentale industriële pand ruimte voor allerlei soorten initiatieven: van muziekfestivals tot een permanent spookhuis en van talkshows tot het eerste bitcoincafé ter wereld. Een culturele instelling nieuwe stijl, waar de invulling door middel van crowdsourcing wordt bepaald.

READ MORE IN DUTCH. 

by Orlando Haaks en Sandra Grabs

n de Groningse bloemkoolwijk Beijum groeide een BMX-oefenpark in tien jaar tijd uit tot het centrum voor BMX, skateboarden en inline skaten van Groningen. Een plek voor én door jongeren, waar jongeren hun talenten kunnen ontdekken en ontwikkelen en verantwoordelijk zijn voor hun eigen omgeving.

Pedal Park is een initiatief dat in 2004 rond een groep hangjongeren in de Groningse woonwijk Beijum is ontstaan. De bloemkoolwoonwijk Beijum heeft een groot aantal groene gebieden. Een groepje hangjongeren dat regelmatig in één van die groene gebieden aan het BMX’en was, zag destijds de kans om speciaal voor deze sport een terrein aan te leggen. Daar konden ze oefenen om hun sportieve vaardigheden en coole trucs te verbeteren.

READ MORE IN DUTCH. 

by Gerrit Vos en Marleen van der Werff

Een jungle-achtige wildernis, slingerend dwars door een grote naoorlogse woonwijk. Wie zich in de wildernis durft te begeven wordt beloond, want vindt er een eco-kathedraal, een bijenstal, een smulbos, een koepeltuin, touwladders, klimbomen en een pinetum (een tuin met honderden soorten coniferen). En dat is nog maar een schijntje van de vele natuurlijke werken die zich in het Le Roy gebied in Lewenborg bevinden. Bijzonder is het ‘dubbele’ organische proces waar dit alles onderdeel van is. Zowel de natuur mag zich in dit gebied vrijuit ontwikkelen, als ook het maatschappelijke proces dat zich hieromheen afspeelt.

READ MORE IN DUTCH. 

by Mark Sekuur

Braakliggende veldjes die door omwonenden tot gastvrije moestuintjes worden omgetoverd, spontaan opgezette pop-up stores die de binnensteden weer leefbaar maken en lastig te herbestemmen industriële monumenten die door sociaal ondernemers tot culturele hotspots worden omgebouwd. Elke stad heeft talrijke geslaagde voorbeelden van initiatieven die van onderop zijn ontstaan. Toch hoor je regelmatig dat dit soort ‘bottom-up initiatieven’ te kleinschalig zijn om betekenisvol te zijn. Maar is dat niet een redenering vanuit het gedachtengoed waarin grootschalige ontwikkelingen en economisch rendement decennialang de stedelijke ontwikkeling in Nederland hebben bepaald? Juist de kleine schaal, lokale inbedding en de plaatselijke maatschappelijke meerwaarde maakt dat bottom-up initiatieven een welkome aanvulling zijn om de vastgelopen ontwikkelmodellen te vernieuwen.

READ MORE IN DUTCH. 

by Titia Punt en Marleen van der Werff

Op het Oude Suikerunie terrein, in een leegstaand fabriekspand onder de rook van Groningen, bevindt zich de Wolkenfabriek. “De Wolkenfabriek is een inschuifrestaurant: een restaurant waar door verschillende cateraars gekookt kan worden. Maar we zijn meer dan dat.” Titia Punt, initiatiefnemer, neemt ons mee in het bijzondere verhaal van de Wolkenfabriek. Waar de passie voor gezond en eerlijk voedsel uitgroeide tot een havenplaats voor ontmoeting, voedsel en inspiratie.

READ MORE IN DUTCH. 

by Karina Bax en Sandra Grabs

Winkelleegstand als kans. Karina Bakx slaat met haar initiatief JOP twee vliegen in één klap. Leegstaande winkelpanden krijgen een bestemming en jonge ondernemers de kans om laagdrempelig een start te maken met hun concept. En het centrum van Groningen wordt er ook nog eens een stuk leuker van.

JOP oftewel ‘Jonge Ondernemers Plan’ begon toen Karina net één jaar afgestudeerd was aan de kunstacademie. Op een velletje papier schreef ze haar idee: leegstaande panden uitdelen aan mensen met een goed idee.  Met het idee ging Karina naar de gemeente Groningen. Daar zei men: ‘Is goed, ga maar doen!’ Karina vertelt: “De oorsprong hiervan ligt in de tijd dat ik zelf nog op de kunstacademie zat. Toen maakte ik weleens iets dat ik het liefst ook wilde verkopen. Ik bood dit bij een aantal winkels in Groningen aan, maar ik was geen merk, of hele lijn, dus dat ging niet door.” Door JOP is dat wel mogelijk geworden. Jonge ontwerpers maken werk dat gezien wordt en gekocht kan worden.

READ MORE IN DUTCH. 

by Frans Kerver en Mark Sekuur

“Een laatste rafelrand die is opgebloeid door de spontane energie van een groeiende groep mensen”, zo omschrijft de website van Tuinindestad dit groene initiatief.  Sinds 2009 ontwikkelt zich hier een plek waar tuinieren en ontmoeting centraal staan.

Frans Kerver is samen met zijn partner Vivian initiatiefnemer van Tuinindestad. Een voormalig tuincentrum hebben ze getransformeerd tot een alternatieve variant van het buurthuis. Er worden lezingen gegeven, je kunt er je kerstboom voor een jaartje stallen en er worden plantjes verkocht. “Maar dat is niet de hoofdzaak”, zegt Frans.

READ MORE IN DUTCH. 

by Anne Marel Hilbers

De participatiesamenleving: een term die sinds de uitspraak van Koning Willem Alexander in de troonrede van 2013 een heuse mediahype is geworden. Er wordt veel over geschreven en gespeculeerd. Het vooroordeel wat hierin vaak naar voren komt, is dat de overheid haar handen van de samenleving afhaalt en we het allemaal ‘zelf’ moeten doen. De veronderstelling is dat bewoners op eigen kracht vorm moeten geven aan de lokale samenleving en dat de gemeente daarin slechts ondersteunend is. Het is echter een misvatting dat bewoners dan alleen komen te staan in het hart van het wonen en (samen)leven van mensen. Juist de overheid en de markt bieden kaders en mogelijkheden voor het vormgeven van de lokale samenleving.

READ MORE IN DUTCH. 

by Maaike Kersten, Lukas Nijssen en Sandra Grabs

Als student op kamers gaan, is één van de normaalste zaken ter wereld. Maar als je een lichamelijke beperking hebt, kan dat nog best lastig zijn. Dan maakte je in Groningen tot voor kort alleen kans op een Fokuswoning tussen mensen van middelbare leeftijd of een aangepaste studentenkamer waarbij je in je eentje tussen ‘gewone’ studenten zit. Een kamer tussen andere studenten met een beperking was er gewoon niet te vinden. Daarom startte Maaike Kersten, die zelf een lichamelijke beperking heeft, de stichting Wiel & Deal en vier jaar later is haar droom uitgekomen. In een nieuwe jongerenflat aan het Wielewaalplein op tien rolstoelminuten van het centrum zijn zes kamers volledig aangepast voor rolstoelers en studenten met een beperking. Een ideale locatie voor het echte studentenleven in al haar facetten.

READ MORE IN DUTCH.

by Ego Bouwens, Alex van Steenwijk en Anne Marel Hilbers

“Kunnen wij een glaasje water krijgen, want er is iemand flauw gevallen.” De bewaker was nog geen vier meter z’n hokje uit met het glaasje water of er stormden honderd man naar binnen. Die honderd man doken overal kamers en afdelingen in en zetten daar een tafel, een stoel en een matras neer. En daarmee was het Oude RKZ geboren. Een levendige woon-werkgemeenschap met een grote diversiteit aan bewoners en functies zoals een eethuisje, bioscoop en weggeefwinkel.

In 1979 besloot het toenmalige rooms-katholiek ziekenhuis te gaan verhuizen. Om te voorkomen dat het gekraakt zou worden, werd het gebouw bewaakt, maar tevergeefs. Twee grote kraakbewegingen in Groningen werkten eind jaren zeventig samen om dit gebouw te kraken. In die tijd een enorme stunt, die ertoe heeft geleid dat de geïnterviewde bewoners Ego Bouwens en Alex van Steenwijk, en velen met hen, tot op de dag van vandaag in het Oude RKZ kunnen wonen en werken.

READ MORE IN DUTCH. 

by Roeland Kok en Marleen van der Werff

In een leegstaand pand van het Alfa-College, aan de rand van de woonwijk Vinkhuizen, bevindt zich sinds 2013 het Technisch & Creatief Jeugdcentrum Stichting SCN. Roeland Kok, oprichter van Stichting SCN: “We willen jongeren een avontuurlijke plek bieden om zich te kunnen ontwikkelen op sociaal, intermenselijk gebied. Een plek waar je aan dromen kunt bouwen.”

En daar is volop belangstelling voor.  Op dit moment zijn er 850 jongeren lid. Elke week komen daar drie à vier nieuwe jongeren bij. Inmiddels is Stichting SCN gestopt met flyeren, anders kunnen ze de instroom van jongeren niet aan.  Roeland: ”We hebben blijkbaar een gat in de markt gevonden. We werken zelfgestuurd en los van subsidies. Misschien maakt dat wel het verschil.”

READ MORE IN DUTCH. 

by Jolijn Creutzberg en Anne Marel Hilbers

Twintig jaar geleden maakte Jolijn Creutzberg de eerste boxershort van haar man’s favoriete overhemd. Sindsdien heeft haar eerste idee liggen wachten en sudderen en heeft het zich met nieuwe plannen gevormd tot wat Van Hulley nu is. Van Hulley maakt van je favoriete, maar versleten overhemd een boxershort voor zowel mannen als vrouwen: sociaal, duurzaam en persoonlijk!

READ MORE IN DUTCH. 

by Sandra Grabs

Het jaar is 2034 en we blikken terug op de mannen met dikke baarden en dames met grote brillen uit 2014. Met de ene hand in de modder en in de andere een smartphone waren ze enthousiast aan het regelen, bloggen en twitteren over eigen initiatieven of initiatieven waar gewone burgers in participeerden. Men zag hierin het begin van een nieuw soort samenleving, terwijl het eigenlijk het eind van een tijdperk was...

Al sinds de oertijd wordt er namelijk geparticipeerd. Mammoeten werden gejaagd volgens dit principe, dorpen gesticht, het eerste bier gebrouwen. Het was pas met de opkomst van de verzorgingsstaat en daarmee de geboorte van de 'afwachtsamenleving' dat het vanzelfsprekend werd om niets te doen en af te wachten tot de overheid het ging doen.

READ MORE IN DUTCH. 

by Frank van der Waals en Mark Sekuur

De Zernikecampus. Een gigantisch terrein met opvallend vormgegeven faculteitsgebouwen, grote parkeerterreinen en lege grasvelden. Maar direct naast de entree van deze campus ligt er opeens een kleurrijk en levendig moestuintje. Frank van der Waals, initiatiefnemer van de moestuin, wist één van de lege grasvelden om te toveren tot een prettige verblijfsplek.

Veel studenten voelen zich niet thuis op de kille Zernikecampus. ’s Avonds is het gebied uitgestorven en tijdens lunchtijd kun je maar beter in de kantine blijven zitten omdat het buitengebied niet echt aantrekkelijk is ingericht. Begin 2013 bedacht Frank van der Waals het plan om een studentenmoestuin te starten en zo de campus op te fleuren. Dankzij de Rijksuniversiteit Groningen mogen Frank en z’n team een deel van het grasveld aan de kop van de campus gebruiken om hun droom werkelijkheid te maken.

READ MORE IN DUTCH. 

by Ritzo ten Cate en Sandra Grabs

Daklozen vragen vaak om geld. Alleen dat helpt op den duur niets. Maar wat dan wel? Initiatiefnemer Ritzo ten Cate vroeg het aan Jonny: ‘Verderop in de straat zit een mevrouw die me regelmatig voor een kopje koffie naar binnen vraagt. We praten gewoon wat van mens tot mens. Niet over checklistjes invullen of zo, zoals bij een consulent.’ Bij Gewoon een kop koffie staat het kopje koffie symbool voor contact. Contact tussen mensen, dakloos en niet-dakloos.

Een kop koffie is de meest Nederlandse manier om mensen in contact te brengen met elkaar. Om dit contact gemakkelijker te maken, organiseert Gewoon een kop koffie bijvoorbeeld de straatvogels, lezingen, interviews of wat maar zinnig lijkt, maar vooral ook de  stadswandelingen. De wandelingen zijn onder begeleiding van een gids: iemand die het leven van de straat van dichtbij kent. Ritzo: “We willen echt raken, dat kan alleen door het verhaal in al zijn ‘rijkdom’ te laten zien.”

READ MORE IN DUTCH. 

by Saskia Bothof–van Kol, Mark Sekuur en Marleen van der Werff

Op een kilometer of vijf ten oosten van de stad, waar het fietspad je dwars door de woonwijken leidt, tot de omgeving steeds groener wordt en het ommeland begint. Daar, op de grens tussen stad en ommeland, ligt het scoutingeiland van scoutinggroep De Jutters. Op deze plek was voorheen niet veel anders te vinden dan een openbaar stuk bos en een clubgebouw. Nu ligt er een eiland, aangelegd en onderhouden door de leden van scoutinggroep De Jutters. Ze maakten er een waar levenswerk van.

READ MORE IN DUTCH.